به گزارش گروه تئاتر پایگاه خبری تحلیلی ” سینمای نو ” و به نقل از روابط عمومی تماشاخانه سنگلج، شصتمین زادروز تماشاخانه سنگلج با گردهمایی هنرمندان و مسئولان تئاتر کشور به رسم هر ساله برگزار و استاد علی نصیریان لوح تقدیر و نشان این تماشاخانه را به پاس سال‌ها فعالیت و استمرار در کارگردانی آثار متعدد ایرانی به هادی مرزبان هنرمند شناخته شده تئاتر اهدا کرد.
پریسا مقتدی مدیر تماشاخانه سنگلج در آغاز مراسم پس از خیر مقدم به میهمانان ، پیام شصتمین تولد سنگلج را قرائت کرد:
«شش دهه پرده های افراشته و نورهای روشن
شش دهه ندای کمانچه و سه تار و ساز
شش دهه بانگ کلام اصیل فارسی
امروز در شصت سالگی تماشاخانه سنگلج که نه یک بنا، بلکه میراثی زنده از حضور بزرگان نمایش ایرانی است، صدای تشویق پرنور تماشاگران پژواک شش دهه عشق و بالندگی است.
اکنون در 18 مهر 1404 زادروز شصت سالگی تماشاخانه سنگلج را، که همچنان قلب تپنده‌ی نمایش ایرانی است گرامی می داریم.
محمدمهدی احمدی سرپرست معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تسلیت درگذشت استاد تقوایی، فیلمساز برجسته و پیشکسوت کشورمان، گفت: تماشاخانه سنگلج یک ویژگی بارز دارد. اعتبار بعضی مکان های هنری به نام و با حضور یک یا چند شخصیت خاص عجین شده ،حرمت یافته و قداست پیدا کرده است. همین قداست موجب ماندگاری و عدم تخریب آن مکان می شود تا نسل های بعدی از فضا و اعتبار آن بهره‌مند شده و یاد و نام بزرگان خود را، چه آنان که در حیات هستند و چه آنان که درگذشته اند، گرامی بدارند.
وی تاکید کرد: ما وقتی به تاریخچه تماشاخانه سنگلج نگاه میکنیم، به نام و چهره بزرگان بسیاری برمیخوریم که از آن جمله می توان به اساتیدی همچون استاد علی نصیریان، بهرام بیضایی، عزت اله انتظامی، محمد علی کشاورز، اکبر زنجانپور و … اشاره کرد. حضور این بزرگان، به تماشاخانه سنگلج قداست و حرمت ویژه ای داده است. برگزاری مراسم زادروز تماشاخانه سنگلج یک ابتکار فرخنده است تا به این بهانه نام و یاد این بزرگان گرامی داشته شود.پیشنهاد میکنم سال آینده از نسل جوان تری که در تماشاخانه سنگلج فعالیت داشته اند نیز برای حضور در مراسم دعوت بعمل بیاید تا ضمن تاثیر پذیری از حضور در کنار اساتید و بزرگان خود، بیش از گذشته با تاریخچه این تالار آشنا شوند و بدانند که افتخار اجرا در سنگلج چقدر بزرگ و با اهمیت است.
استاد علی نصیریان سخنران اصلی این مراسم با یاد از مهرجویی و تسلیت درگذشت ناصر تقوایی گفت: ناصر تقوایی دردانه گرانقدری بود که از دستش دادیم از دست دادن او بسیار غم انگیز است. گرچه مهرجویی و تقوایی رفتند ولی جایگزین های خوب تربیت کرده اند.
استاد نصیریان با مرور خاطراتی از نخستین نمایش های اجرا شده درتماشاخانه سنگلج و چگونگی ساخت این تماشاخانه گفت: این تماشاخانه از نظر صدا و دید، تئاتر بسیار خوبی است. آن زمان که ما شروع کردیم، زمستان‌ها بخاری‌هایی خیلی ابتدایی داشت ولی به هر حال اینجا ساخته شد و رونق گرفت. آن زمان که اصلا وزارت فرهنگ و تئاتر نبود. ما شروع کردیم و با کارهای ما بود که رییس وقت فرهنگ و هنر، تماشاخانه «سنگلج» و اداره تئاتر را ساخت. در هنرهای زیبا فقط آقای ابوالحسن صبا ارکستر ملی را درست کرده بود اما بخش تئاتر نداشت. تا اینکه شاهین سرکیسیان به واسطه یک رابطی، برای تئاتر کمک خواست و رئیس وقت فرهنگ و هنر هم گفت باید کارهایتان را ببینم. ما چند نمایش مانند «محلل»، «افعی طلایی» و «مرده‌خورها» را آماده کردیم و در سالن تمرین آقای صبا بازی کردیم و پسندید و پرسید چه می‌خواهید. آن زمان برادر ارحام صدر، اسماعیل، در هنرهای زیبا کار می‌کرد و دکوراتور بود. او برای ما دکور درست کرد که هشتصد تک‌تومانی هزینه دکور شد. تازه سمعی بصری راه‌اندازی شده بود.
جوانمرد در سمعی بصری که تازه تاسیس شده بود کار می‌کرد ولی من بیکار بودم و گفت که مرا هم استخدام کنند. به عنوان کمک آموزگار استخدام شدم. مرا در اختیار حسن شیرازی گذاشت که مجله نمایش را درمی‌آورد. جا نداشتیم و من در اتاق آقای گرمسیری می‌نشستم و در این اتاق افراد بسیاری را دیدم؛ سهراب سپهری و ابوالحسن صبا و … پس از آن بود که پهلبد دستور ساخت اداره هنرهای دراماتیک را داد.
وی با مرور دهه چهل شمسی ادامه داد: پهلبد به دکتر مهدی فروغ دستور داد اداره هنرهای دراماتیک را بسازد و ما را جمع کند. آن زمان داشتند تالار رودکی را می‌ساختند. زمین اینجا مال شهرداری بود که آن را واگذار کرد. معمارش هم یک فرد ارمنی به نام بابایان بود که بدون دستمزد اینجا را ساختند. درواقع این تئاتر مجانی ساخته شد. ما یتیم بودیم و تئاترمان هم با حمایت و کمک ساخته شد.
نصیریان در بخش بعدی صحبت هایش تاکید کرد: شناسنامه و هویت هر ملتی، فرهنگ آن است. هر چه نطق کنیم، روزنامه منتشر کنیم و … هیچ یک به اندازه فرهنگ که بخش بسیار لطیف و زیبای آن هنر است، تاثیرگذار نیست.
بی‌توجهی به فرهنگ و هنر و کم‌عنایتی به آن اشتباه بزرگی است. هنرمندان ما درجه یک هستند و بازیگران ما چیزی از دیگران کم ندارند.
ثابت شده نه فقط سینمای ما موفق بوده بلکه تئاترمان هم در فستیوال‌های بین‌المللی موفق بوده است. بچه‌های تئاتر ایران چه در گذشته و چه الان موفق بوده‌اند. نسل امروز بسیار فعال است در زمینه هنر.
نصیریان تاکید کرد: تقویت و حمایت از هنرهای نمایشی، را به مسئولان نمایشی گوشزد میکنم که بهترین راه معرفی یک ملت است. با ابزار هنر، می‌توانیم به خوبی ملت خود را به دنیا معرفی کنیم.
برای این کار باید گروه‌های هنری را به دیگر کشورها بفرستید تا نشان بدهند ملت ایران این است. چه امکانی بهتر از این.
من که پیر شده‌ام و ذی‌نفع نیستم اما می‌خواهم که بستر کار برای جوانان امروز فراهم شود تا هم آنان کار کنند و هم بتوانیم با آثار هنری آنان، کشورمان را به دنیا معرفی کنیم.
وی خطاب به سرپرست معاونت هنری گفت: اینها را منتقل کنید و البته صالحی هنرشناس است. برای فعالیت جوانان بسترسازی شود تا دنیا هنر جوانان ما را ببیند. ریشه تئاتر ما در این تماشاخانه است.
در این مراسم اتابک نادری مدیر پیشین تماشاخانه سنگلج با اشاره به پیگیری‌هایی که برای در اختیار گرفتن ساختمان مجاور در دوره مدیریت خود انجام داده بود عنوان کرد: زمان بازسازی تماشاخانه متوجه اسناد مربوط به خریداری ساختمان مجاور شدم. با استاد انتظامی و استاد نصیریان صحبت کردم. متوجه شدیم دهه ۶۰ زمان مدیریت دکتر منتظری اقدامی حقوقی برای در اختیار گرفتن این ساختمان انجام شده اما رای دادگاه آن را رد کرده است چرا که به دلیل وقوع انقلاب مبایعه نامه رسمی نداشتیم و مالک ساختمان از دنیا رفته بود و وارثان نیز آن را فروخته بودند.
آقای قالیباف شهردار وقت دستور داد ساختمان به سنگلج اختصاص یابد اما بعد از رفتن ایشان این موضوع اجرایی نشد.
وی تصریح کرد: نگاه مدیریت شهری این است که این خیابان افت فرهنگی پیدا کند. این تماشاخانه تنها جایی است که می‌تواند بافت فرهنگی را به خیابان بهشت بازگرداند ما به شهرداری گفتیم ساختمان متعلق به شما باشد اما اجازه بدهید ما بهره‌بردار آن باشیم. می‌توانیم اینجا چند سالن بلک باکس برای فعالیت جوانان درست کنیم اگر به موقع این کار را انجام ندهیم لاله زار دوم در خیابان بهشت اتفاق می‌افتد یعنی سیستم شهری بافت فرهنگی را خفه می‌کند.
اردشیر صالح پور نیز کم توجهی مدیران شهری به فضاهای فرهنگی و هنری را مورد نقد قرار داده و پیگیری مسئله ساختمان مجاور و اختصاص آن به فعالیت‌های تئاتر از آموزش و اجرا تا موزه را مطالبه جدی خانواده تئاتر عنوان کرد.
در بخش بعدی مراسم پوستر شصتمین زادروز تماشاخانه سنگلج با حضور معاون هنری وزیر ، رضا مردانی مدیر کل هنرهای نمایشی و مدیر و معاون تماشاخانه سنگلج توسط سعید امیرسلیمانی رونمایی شد.
شصتمین زادروز تماشاخانه سنگلج با حضور علی نصیریان، اکبر زنجانپور، آتش تقی‌پور، عبدالرضا اکبری، سعید امیرسلیمانی، اکبر رحمتی، هادی مرزبان، فرزانه کابلی، فرهاد آییش، مائده طهماسبی، محمدرضا خاکی، اردشیر صالح پور ،اتابک نادری، مهرداد بیات، کورش سلیمانی، وحید فخر موسوی، وحید لک، مهدی افشین نژاد، هادی عامل، سیروس همتی، علی برجی، حامد شیخی، آرمان امامبخش و… برگزار شد
