به گزارش گروه موسیقی پایگاه خبری تحلیلی سینمای نو و به نقل از روابط عمومی مدیریت فرهنگی و هنری منطقه شش و فرهنگسرای سرو، آئین نکوداشت استاد حسن زادخیل به پاس ۷۰ سال نوازندگی و ساخت ساز توسط این هنرمند شامگاه جمعه هفتم آذرماه با حضور محمدرضا ایلدار ژاله، بیاض امیرعطایی، عباس مفاخری، امیرمنصور مفاخری، اکبری، سیاوش اکبری، هوشنگ اکبری، الهام امیرعطایی، ایرج طباطبایی، محسن راسخ هنرمندان سازساز، داود فیاضی خواننده و مدرس آواز، امیرحشمت عطایی مدرس و نوازنده تار و سه‌تار، شهریار پاوندی، کامران همت‌پور آهنگساز و رهبر ارکستر، سیدعباس سجادی شاعر و مدیر هنری و جمعی از هنرمندان موسیقی با اجرای حسین خوشدل در سالن آمفی تئاتر فرهنگسرای سرو برگزار شد.
در این آئین یاد هنرمندان درگذشته در روزهای اخیر از جمله ناصر مسعودی خواننده پیشکسوت، گرامی داشته شد.
محمدرضا ایلدار ژاله هنرمند پیشکسوت سازساز در این آئین با اشاره به تجربیات خود در حوزه سازسازی، گفت: با تمام مخالفت‌های پدرم، اراده بر این داشتم که در حوزه سازسازی فعالیت کنم، در گذشته همچون اکنون، آموزش و امکانات برای چگونگی ساخت ساز وجود نداشت، در ابتدا از سازهای استاد دلشاد الگوبرداری می‌کردم، یک روز که مشغول کشیدن طرح سازها در پشت ویترین بودم، مرحوم دلشاد مرا به داخل مغازه دعوت کرد و نمونه «تار یحیی» را برای ساخت ساز تار، در اختیارم قرار داد، ساز اول را ساختم، این ساز توسط مرحوم دلشاد به مبلغ هشت هزار تومان به فروش رسید.
وی افزود: زمانی گذشت و مرحوم دلشاد پیشنهاد ساخت سه‌تار را داد، سازی از جناب ذاکر را به من داد تا با الگوبرداری از آن، سه‌تار را بسازم، با ساخت این ساز آشنا نبودم و نتوانستم ساز ترکیبی همچون ذاکر را بسازم، چوب‌هایی را خریدم، طرح‌هایی را اجرا کردم، سازهایی را ساختم اما مناسب نبود، سال‌ها گذشت و با جوانی به نام حسن زادخیل آشنا شدم و ساخت سه‌تار را از او آموختم و همواره از زادخیل سپاسگزار و ارادتمندش هستم.
سازهای زادخیل، نمونه‌ای از تاثیرگذاری در موسیقی
داوود فیاضی خواننده پیشکسوت و مدرس آواز در ادامه این آئین با اشاره به احساسات و تجربیات خود در حوزه هنر و موسیقی و چگونگی آشنایی خود با استاد زادخیل اظهارکرد: آشنایی من با استاد زادخیل به ۳۲ سل پیش بازمی‌گردد، زمانی بود که دخترم بهاره در کلاس‌های سه‌تار زیدالله طلوعی شرکت می‌کرد و استاد طلوعی، سه‌تار ساخته زادخیل را به دخترم معرفی کرد و در این مسیر با زادخیل آشنا شدیم.
وی با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی زادخیل، گفت: او انسانی محترم و دارای شخصیت هنری ارزشمندی است، هرچند شخصیت هنری‌اش را زیاد نشان نمی‌دهد و بیشتر تمایل دارد با اعضای خانواده‌اش باشد.
فیاضی با اشاره به نقش زادخیل در هنر و ساخت سازهای موسیقی افزود: سازهای این هنرمند، نمونه‌ای از کیفیت، مسئولیت‌پذیری و تاثیرگذاری در موسیقی است. مهارت فنی و شناخت دقیق چوب در ساخت سازها از ویژگی‌های منحصر به فرد زادخیل است.
این هنرمند پشکسوت بیان کرد: سازهای استاد زادخیل از نظر صنعت، ظرافت و پایداری کوک، نمونه‌ای بی‌نظیر است که نتیجه سال‌ها تجربه و تمرین است. سنت ساخت ساز، ریشه در تاریخ دارد و زادخیل نه تنها ساز می‌سازند بلکه صدای ماندگاری در تاریخ موسیقی ایران به جای می‌گذارد و نام او در زمره بزرگانی که موسیقی ایران را احیا کرده‌اند، ثبت خواهد شد.
فیاضی سپس قطعه‌ای را برای پاسداشت زادخیل و خانواده او خواند.
اهمیت آشنایی سازسازان با موسیقی
سیدعباس سجادی شاعر و مدیر هنری با اشاره به گفت وگوهای خود با زنده‌یاد محمدرضا شجریان گفت: با توجه به اینکه من تجربیاتی را در حوزه ترانه‌سرایی داشتم، استاد شجریان معتقد بود که ترانه‌سرایی مانند سازسازی است، همان گونه که ترانه‌سرا باید شاعری و موسیقی بداند تا ترانه بگوید، سازساز هم باید اول نجاری بداند و بعد به موسیقی آگاه باشد تا بتواند ساز بسازد. سابقه تاریخی سازسازی در کشور نشان داده است، سازسازانی که با موسیقی آشنا هستند، امکان ارایه سازهای بهتری را دارند.
وی با اشاره به فعالیت‌های استاد زادخیل در حوزه سازسازی، افزود: این هنرمند شاگرد استاد ابراهیم قنبری‌مهر است که سفرهای پژوهشی در حوزه سازسازی به کشورهای مختلف داشت و فعالیت‌های علمی در این حوزه انجام داد، زادخیل نیز پیرو استادش پژوهش‌های متعددی را در حوزه چوب‌شناسی و سازسازی انجام داده است.
سجادی افزود: روح و احساس در سازها مهم است نه صرفاً ساختن سازهای فیزیکی. موفقیت واقعی در هنر زمانی است که سازنده بتواند در ساز خود روح و احساس را دمیده و آن را متولد کند.
این مدیر هنری، استاد زادخیل را نماد خانواده‌دوستی، تواضع، بزرگواری و دانش دانست و اظهارکرد: شخصیت و منش این هنرمند ارزشمند است و این ویژگی‌ها باعث شده است که استاد در دل‌ها جایگاه ویژه‌ای داشته باشد.
حسن زادخیل نوازنده موسیقی سنتی و سازساز نیز در ادامه این آئین ضمن قدردانی از برگزارکنندگان نکوداشت، بیان کرد: ۷۰ سال در حوزه سازسازی فعالیت کرده‌ام و خانواده‌ام در این مسیر بسیار همراهم بودند، از آنان قدردانی می‌کنم، به خصوص همسرم حدود ۵۴ سال با من همراهی و همدلی می‌کند، اگر او نبود، نمی‌توانستم فعالیتم را در حوزه سازسازی ادامه دهم، اکنون پسر و نوه‌ام نیز در حوزه سازسازی فعالیت می‌کنند.
اکرم سیاردوست تبریزی هنرمند پیشکسوت سازساز و همسر استاد زادخیل نیز ضمن قدردانی از برگزارکنندگان این آئین اظهارکرد: از همکاری و همراهی استاد زادخیل در طول ۵۴ سال گذشته قدردانی می‌کنم. در این مدت، استاد در تمامی زمینه‌ها تلاش کرده، تحقیقات و پژوهش‌های متعددی را انجام داده است. در حوزه سازسازی هیچ زمینه قبلی نداشته‌ام و همه موفقیت‌ها، دانشم و آنچه که در حوزه سازسازی آموختم، نتیجه لطف و راهنمایی‌های استاد زادخیل است.
وی گفت: از خانواده، به ویژه سه فرزندم که همواره همراه و حمایتگرم بودند، قدردانی می‌کنم. پسرم علی، اکنون به عنوان یکی از استادان شناخته‌شده سازسازی است و در زمینه کاری خود به نهایت رسیده است و هر کدام از دخترانم نقش حامی و یاریگر را در زندگی برایم داشتند.
در پایان این آئین، با اهدای هدایایی از استاد زادخیل هنرمند پیشکسوت نوازندگی و سازسازی تجلیل شد.
پخش مستندی درباره استاد زادخیل، اجرای قطعات موسیقی توسط احمد مظاهری نوازنده سه‌تار و مسلم مظاهری نوازنده تنبک، حسین حدت نوازنده سه‌تار و مصطفی راسخ نوازنده تنبک، نوازندگی سه‌تار شهریار پاوندی، اجرای قطعاتی توسط آرمان غزنوی نوازنده تار، مصطفی راسخ نوازنده تنبک و مرتضی غزنوی آواز و نمایش آثار و سازهای موسیقی استاد در نگارخانه سرو از دیگر بخش‌های این مراسم نکوداشت بود که به همت فرهنگسرای سرو و با مشارکت آموزشگاه موسیقی آشور برگزار شد.
حسن زادخیل نوازنده موسیقی سنتی و سازساز متولد ۱۴ فروردین ۱۳۲۳ در تهران، دارای نشان درجه یک هنری از شورای ارزشیابی هنر است. او از ۹ سالگی به توصیه سورن آراکلیان موسیقیدان و سازنده ویولن، به یادگیری سازسازی پرداخت. در کارگاه وزارت فرهنگ و هنر، زیر نظر ابراهیم قنبری‌مهر از اساتید برجسته‌ای همچون مهدی برکشلی و ابوالحسن صبا بهره‌مند شد.
زادخیل سال ۱۳۴۶ به یادگیری نواختن سنتور نزد داریوش صفوت پرداخت و کارگاه مرکز حفظ و اشاعه موسیقی سنتی را راه‌اندازی کرد. او در این دوره با بسیاری از بزرگان رشته سازسازی همکاری کرده و از تجربیات آنان بهره برده است.
پس از کناره‌گیری از سمتش در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی در سال ۱۳۵۷، زادخیل در کارگاه شخصی‌اش سازهای متعددی ساخته است که هم‌اکنون در اختیار بسیاری از اساتید نوازندگی ایران قرار دارد.
